პუბლიკაციები
ჯიმი ჯალიაშვილი: თუ სააკაშვილი ზეწოლას იგრძნობს, ყველაფერს გააკეთებს, რათა მოხდეს კიდევ ერთი ომი რუსეთთან

jimiმოსკოვსა და თბილისს შორის მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციაში რუსეთის გაწევრიანებასთან დაკავშირებით მიმდინარე მოლაპარაკებებზე, სააკაშვილის დონალდ ტრამპთან ვიზიტსა და ბოლო დროს გან­ვითარებულ სხვა მნიშვნელოვან მოვლენებზე “საქართველო და მსოფლიოს” ესაუბრება პოლიტიკურ მეცნიერებათა დოქტორი, პროფესორი ჯიმი ჯალიაშვილი.
- ბატონო ჯიმი, რაც დრო გადის, სულ უფრო მეტ ადამიანს სჯერა, რომ ადრე თუ გვიან, ხელისუფლების შეცვლა საქართველოშიც ისეთივე ფორმით მოხდება, როგორც ეს ეგვიპტესა და ტუნისში გააკეთა ათწლეულების მანძილზე ავტორიტარიზმის უღელქვეშ მყოფმა მოსახლეობამ; თქვენ რა აზრის ხართ ამ ყველაფერზე და როგორ აფასებთ იმავე ამერიკის ვიცე-პრეზიდენტ ბაიდენის მიერ რამდენიმე დღის წინათ მოსკოვში გაკეთებულ განცხადებას: “არც ერთ ქვეყანას, რომელიც დემოკრატიულად არჩეული ლიდერის გადასაგდებად სახელმწიფო გადატრიალების მოწყობას გადაწყვეტს, მხარს არ დავუჭერთ”.

- უპირველესად, პოლიტიკურმა სპექტრმა, ვგულისხმობ ოპოზიციას, და ასევე საზოგადოებამაც უნდა გაიაზროს და გააანალიზოს, რას ნიშნავს ის, რომ რეალურად სახეზე გვაქვს ავტოკრატული სისტემა და შეერთებული შტატები ამ რეჟიმს და ზოგადად აქ არსებულ ვითარებას აფასებს დადებითად. ჩემი აზრით, ეს არის მთავარი ამოსავალი წერტილი და, თუ საკითხს ამ კუთხით არ შევხედავთ, ვფიქრობ, შეუძლებელია, პასუხი გავცეთ კითხვას, რომელიც თქვენ დასვით და რომელიც დღეს ბევრს უჩნდება.
არაერთ ინტერვიუში მითქვამს, მათ შორის თქვენთანაც, რომ ამერიკის ინტერესები საქართველოს მიმართ არ განისაზღვრება იმით, თუ რამდენად მაღალია აქ დემოკრატიის ხარისხი. ჩვენთან და მთლიანად კავკასიის რეგიონთან დაკავშირებით მათ სულ სხვა გეოპოლიტიკური ამოცანები აქვთ. ასე რომ, ასჯერ და ათასჯერ უფრო მძიმეც რომ იყოს რეჟიმი, რომელსაც ეს ხელისუფლება წარმოადგენს, ღრმად ვარ დარწმუნებული, არც ერთი ამერიკელი ოფიციალური პირი სააკაშვილის გადაყენებას მხარს არ დაუჭერს.
რაც შეეხება ვიცე-პრეზიდენტის განცხადებას, საერთოდ ბაიდენი ყოველთვის გამოირჩეოდა და დღესაც გამოირჩევა სააკაშვილისადმი განსაკუთრებული ლოიალური დამოკიდებულებით და ის, რაც მან თქვა, დემოკრატიულად არჩეული ხელისუფლების დამხობას მხარს არ დავუჭერთო, ვფიქრობ, იყო მკაფიო სიგნალი როგორც ოპოზიციის, ისე ჩვენი საზოგადოების მისამართით, რომ სააკაშვილი და მთელი მი­სი გარემოცვა, ყოველ შემთხვევაში, ამ ეტაპზე მაინც, ხელშეუხებელია. ამასვე მოწმობს “თეთრი სახლის” სხვა მაღალჩინოსანთა განცხადებებიც, რომელთა ბოლოდროინდელ გამოსვლებს თუ დავუჯერებთ, საქართველოში თურმე დემოკრატიული პროცესებიც სწრაფად ვითარდება, არჩევნებიც ნორმალურად ტარდება და მოსახლეობის დასაქმების მხრივაც ყველაფერი კარგად ყოფილა...
- ანუ თქვენ ამბობთ, რომ სააკაშვილს ვაშინგტონიდან ყველაფერზე “მწვანე” აქვს ანთებული? თუ ასეა, მაშინ მართლა უძლეველი და ყოვლად უალტერნატივო ძალასთან გვქონია საქმე ამ ხელისუფლების სახით.
- გვინდა თუ არა, ეს ასეა და ამის დაუნახაობა, უბრალოდ, შეუძლებელია.  მეტიც, ამერიკის მხარდაჭერის გარეშე, მე მგონი, ეჭვი არავის ეპარება იმაში, რომ ეს რეჟიმი აქამდე ვერ მოაღწევდა. თუმცა, როცა ლაპარაკია ხელისუფლების შეცვლაზე, ისიც უნდა ითქვას, რომ ამ შემთხვევაში შეერთებული შტატები არ არის ერთადერთი შემაფერხებელი ფაქტორი. ის მდგომარეობა, რომელშიც ამჟამად ჩვენ ვიმყოფებით დიდწილად ოპოზიციის არასწორი პოლიტიკითა და არაადეკვატური ნაბიჯებითაა განპირობებული, რაშიც საკმაოდ დიდი წვლილი საზოგადოებასაც მიუძღვის...
- თქვენ დემოკრატიის არარსებობაზე საუბრობთ, ექსპერტთა გარკვეულ წრეში კი იმაზე მსჯელობენ და კამათობენ, არის თუ არა საქართველოში ავტოკრატია...
- კამათით ყველაფერზე შეიძლება ვიკამათოთ, მაგრამ მე პირადად, როგორც ამ ქვეყნის რიგითი მოქალაქე, რასაც ვგრძნობ და ვხედავ, ასეთი მკაცრი ავტოკრატიული რეჟიმი არ მახსოვს და არც ყოფილა ოდესმე საქართველოში. დღეს საქართველოში არის ავტოკრატული სისტემა, რომელიც პირდაპირ თრგუნავს და ამონებს ადამიანს; ყველაზე საგანგაშო და დამაფიქრებელი კი ის არის, რომ ამ სისტემას არ აქვს, ყოველ შემთხვევაში, ჯერჯერობით, არ უჩანს დასასრული, საზღვარი, რომ შორეულ პერსპექტივაში მაინც პროცესების შემობრუნებასა და რამე პოზიტიურ ძვრებზე ვისაუბროთ. ამიტომაც არის დღეს საზოგადოებაში ნიჰილიზმი გამეფებული და მოსახლეობის უდიდეს ნაწილს სჯერა, რომ ჩვენი ერთადერთი გამოსავალი იმ გზაშია, რომელიც უკვე გაიარა ორმა აფრიკულმა სახელმწიფომ - ტუნისმა და ეგვიპტემ...
- თქვენ ფიქრობთ, რომ აქაც შეიძლება, მოვლენები მსგავსი სცენარით განვითარდეს?
- ლოგიკურად თუ ვიმსჯელებთ, ამის ალბათობა დიდი უნდა იყოს, ვინაიდან ავტორიტარული რეჟიმი, რომელიც აქ მძვინვარებს, ყველა პირობას ქმნის იმისათვის, რომ ერთ მშვენიერ დღეს მოსახლეობა აფეთქდეს; თუმცა რეალობა სხვა რამეზეც მეტყველებს - საზოგადოება არ არის ერთიანი, პირიქით, უკიდურესად დაქსაქსულია და სწორედ ეს არის ის გარემოება, რაც ხელისუფლებას საშუალებას აძლევს, იმოქმედოს პრინციპით: “დაყავი და იბატონე”. გარდა ამისა, მაქსიმალურად დისკრედიტებულია ოპოზიცია, არ არსებობს ძალა, რომელმაც რაიმე მიმართულება შეიძლება მისცეს მთელ ამ მიმდინარე პროცესებს და რეალურად ქვეყანაში ვერ იქმნება ის პოლიტიკური ასპარეზი, რასაც ოპოზიციური ფრონტი ჰქვია. სეზონური პარტიები, რომლებიც ხელისუფლების საჭიროების მიხედვით იქმნებიან, ბუნებრივია, ვერ გასწევენ ერის წინამძღოლობას. ასე რომ, პასუხი კითხვაზე - მოსალოდნელია თუ არა საქართველოში “ტუნისი” და “ეგვიპტე” - ასეთია: ლოგიკურად მოსალოდნელია, ყოველ შემთხვევაში, უნდა იყოს, მაგრამ რეალობა, რომელიც აქ არის ოპოზიციური სპექტრის სიძლიერისა და, რაც მთავარია, საზოგადოების შეკრულობის თვალსაზრისით, ცალსახად გამო­რიცხავს აქ მოვლენათა ამგვარი სცენარით განვითარებას.
- თქვენ თქვით, რომ ვაშინგტონი საქართველოში ხელისუფლების შეცვლას მხარს არ დაუჭერს. არსებობს მოსაზრეობა, რომ იმ შემთხვევაში, თუკი ევროპა და ამერიკა სააკაშვილზე რაიმე ზეწოლას მოახ­დენს, ამ უკანასკნელმა, შესაძლოა, გარკვეული ანტიდასავლური ნაბიჯები გადადგას. თქვენი აზრით, ხომ არ იყო ერთ-ერთი ასეთი ნაბიჯი ირანთან უვიზო რეჟიმის შემოღება?
- გითხარით და კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, ერთადერთი საყრდენი, რაზეც ეს ხელისუფლება დგას, არის დასავლეთის, კერძოდ ამერიკის მხარდაჭერა. ასე რომ, წარმოუდგენლად მიმაჩნია, სააკაშვილმა რაიმე ნაბიჯი ისე გადადგას, რომ ეს ყველაფერი ზედმიწევნით შეთანხმებული არ იყოს ვაშინგტონთან. ისე, გარკვეული ლოგიკა, რა თქმა უნდა, არის იმაშიც, რომ დასავლეთმა მართლა შეიძლება, რაიმე სახის ზეწოლა მოახდინოს ამ ხელისუფლებაზე, ვინაიდან დასავლურ სამყაროში მთლად ყველაფერს მარტო ამერიკა ვერ წყვეტს. მაგრამ, თუ ეს მოხდება, დარწმუნებული ვარ, სააკაშვილი ყველაფერს გააკეთებს, რათა უფრო და უფრო გაამწვავოს კრემლთან ურთიერთობა და მოხდეს კიდევ ერთი ომი რუსეთთან...
- რადგან რუსეთი ახსენეთ, 9-10 მარტს შვეიცარიის დედაქალაქ ბერნში გამართულ მოლაპარაკებებზეც გკითხავთ, სადაც მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციაში რუსეთის გაწევრიანებასთან დაკავშირებით ისაუბრეს რუსმა და ქართველმა დიპლომატებმა. თქვენი აზრით, რა პერსპექტივა აქვს ამ მოლაპარაკებებს და საერთოდ, რამდენად არის ეს ყველაფერი ის პოლიტიკური ბერკეტი, რომლითაც საქართველომ შეიძ­ლება რამე ზემოქმედება მოახდინოს კრემლის პოლიტიკაზე?
- უპირველესად, დავიწყოთ იმით, თუ რას ნიშნავს თვითონ რუსეთისთვის მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციაში გაწევრიანება, რამდენად არის ეს მისთვის პრიორიტეტული და სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი. ან დავსვათ საკითხი ამგვარად: ვის უფრო სჭირდება დღეს რუსეთი ამ ორგანიზაციაში - დასავლეთს თუ თვითონ რუსეთს? ნუ დაგვავიწყდება, რომ აქ გადამწყვეტ როლს თამაშობს ის ენერგორესურსები, რო­მელთა საშუალებითაც ოფიციალური მოსკოვი ყოველთვის ქმნიდა და დღესაც ქმნის პოლიტიკურ ამინდს ევროპის სივრცეში. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ ამ შემთხვევაში ჩვენ მარტო კრემლის ინტერესებთან კი არ მოვდივართ წინააღმდეგობაში, არამედ - თითქმის მთელი ევროპის, უპირველესად, გერმანიის სტრატეგიულ ამოცანებს ვუპირისპირდებით. ეს ძალიან კარგად ესმით ჩვენს ხელისუფლებაში და ამიტომაც გა­ნაცხადა სააკაშვილმა ამასწინათ თავის ერთ-ერთ სატელევიზიო გამოსვლაში ხაზგასმით, რომ საქართველო რუსეთის მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციაში გაწევრიანებასთან დაკავშირებით ვაშინგტონისგან ზეწოლას არ განიცდისო. ჩემი აზრით, ამ განცხადების მთავარი ქვეტექსტი იყო სწორედ ის, რომ ამერიკისგან განსხვავებით, სააკაშვილზე ევროპა უკვე ახორციელებს გარკვეულ ზემოქმედებას, რათა დაჩქარდეს მთელი რიგი პროცესები და რაც შეიძლება მოკლე ვადაში გაწევრიანდეს რუსეთი მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციაში...
- თუმცა საქართველოსაც აქვს თავისი მოთხოვნები, კონტროლის დაწესება როკისა და ფსოუს გამშვებ პუნქტებზე.
- სწორედ ამაზე მინდოდა მესაუბრა... მსოფლიო ისტორიაში არ არსებობს პრეცედენტი, რომ დამარცხებულ ქვეყანას მოთხოვნები წაეყენებინოს გამარჯვებულისთვის. ეს მარტო ჩვენ ვართ, ქართველები, ასეთი ირაციონალური და არაადეკვატური ყველაფერში და სადამდეც მიგვიყვანა ამ, მაპატიეთ და, სიბრიყვემ, ყველა კარგად ვხედავთ. მე მიმაჩნია, რომ დღეს საქართველომ საერთოდ უნდა დაივიწყოს და უარი თქვას ულტიმატუმებზე, მოთხოვნებზე და ყოველგვარი წინაპირობების გარეშე ყველანაირად უნდა ეცადოს, რომ უკეთესობისკენ თუ არა, უარესობისკენ მაინც არ წავიდეს ჩვენი ურთიერთობა რუსეთთან. ერთხელ და საბოლოოდ უნდა გაიგოს ჩვენმა პოლიტიკურმა ელიტამ, რა წონის სახელმწიფოსთანაც გვაქვს საქმე და რამდენად დიდია მისი მნიშვნელობა ჩვენი და ჩვენი ქვეყნის მომავ­ლისთვის. წინააღმდეგ შემთხვევაში, პროცესი, რომელიც აქ ახლა მიმდინარეობს, დაღუპავს საქართველოს და, უპირველესად, თუ ვინმე შეეწირება ამ ყველაფერს, ეს ვიქნებით ჩვენ - ამ ქვეყნის რიგითი მოქალაქეები, ხალხი, ხელისუფლება კი სათავისო გამოსავალს ყოველთვის მოძებნის...
- თქვენ ულტიმატუმები ახსენეთ და ამასწინათ ბაიდენთან შეხვედრაზე პუტინმა პირდაპირ განაცხადა, რუსეთი საქართველოს სასარგებლოდ რაიმე დათმობაზე წასვლას არ აპირებსო. როგორ ფიქრობთ, რა აზრი აქვს ასეთ პირობებში ჩვენი მხრიდან რუსეთისთვის ულტიმატუმის წაყენებას?
- მეც მოვისმინე პუტინის ეს გამოსვლა და, ჩემი აზრით, ამ განცხადების ადრესატი არ არის არც საქართველო და არც ქართველი ხალხი; ამ განცხადების ადრესატია სააკაშვილის რეჟიმი და მასში ნათლად და მკაფიოდ ჩანს კრემლის პოზიცია ჩვენი დღევანდელი ხელისუფლებისადმი - სანამ სათავეში გვეყოლება სააკაშვილი, რუსეთ-საქართველოს შორის ურთიერთობის მოგვარება შეუძლებელი იქნება. ეს თავისთავად ცხადია და ამას საზოგადოება ისედაც უნდა ხედავდეს. ასე რომ, თუ ჩვენი ნომერ პირველი ამოცანა არის ის, რომ მოვაგვაროთ ურთიერთობა რუსეთთან და ავიცილოთ ის საფრთხეე­ბი, რასაც სწორედ ეს დაძაბული ურთიერთობები გვიქადის, მაშინ ისევ და ისევ ცალსახად მივდივართ იმ დასკვნამდე, რომ ერთადერთი გამოსავალი არის ხელისუფლების შეცვლა. ეს კი სწორედ ის მიზანია, რომლის მიღწევაც შესაძლებელია მხოლოდ და მხოლოდ ერთიანობითა და უკომპრომისო ბრძოლით იმ რეჟიმის წინააღმდეგ, რომელსაც სააკაშვილი და მისი “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა” ჰქვია.

 

ჯაბა ჟვანია

www.geworld.net