სამართალი
პოლიტიკური რეპრესიის მსხვერპლს და მისი პირველი რიგის მემკვიდრეს სასამართლოს მეშვეობით ფულადი კომპენსაციის მიღება შეეძლებათ

sasamartlo2საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის ინფორმაციით, გუშინ, 21 მაისს, ასოციაციის თავმჯდომარე თამარ ჩუგოშვილმა პრესკონფერენცია გამართა. ბრიფინგის თემას წარმოადგენდა საქართველოს პარლამენტის მიერ „საქართველოს მოქალაქეთა პოლიტიკური რეპრესიების მსხვერპლად აღიარებისა და რეპრესირებულთა სოციალური დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონსა და ადმინისტრაციულ საპროცესო კოდექსში შეტანილი უახლესი ცვლილებები. აღნიშნული ცვლილებებით, პოლიტიკური რეპრესიის მსხვერპლთა და მათი პირველი რიგის მემკვიდრეთათვის შეიქმნა ფულადი კომპენსაციის მიღების მექანიზმი.

მანამდე მოქმედი, ჯერ კიდევ 1997 წელს მიღებული ნორმებით, პოლიტიკური რეპრესიების მსხვერპლნი და მათი პირველი რიგის მემკვიდრეები ფულად კომპენსაციას ვერ იღებდნენ. აღნიშნულთან დაკავშირებით, სტრასბურგის სასამართლოს ძმებმა - კლაუს და იური კილაძეებმა მიმართეს. მათ სამართლებრივ მხარდაჭერას საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია უწევდა.

2010 წლის 2 თებერვალს საქმეზე „კლაუს და იური კილაძეები საქართველოს წინააღმდეგ“ გამოტანილ გადაწყვეტილებაში სასამართლომ საქართველოს სახელმწიფოს დააკისრა როგორც ფულადი კომპნესაციის გადახდა ძმებისათვის 4000-4000 ევროს ოდენობით, ისე ზოგადი მნიშვნელობის ღონიძიებების გატარებაც, რომელიც იმავე მდგომარეობაში მყოფი პირების უფლებების რეალიზებას მოახდენდა.

სწორედ სტრასბურგის სასამართლოს აღნიშნული გადაწყვეტილებით დადგენილი ვალდებულებების აღსრულებას უკავშირდება საქართველოს პარლამენტის მიერ მიღებული ცვლილებები, რომელიც 2011 წლის 18 მაისს გამოქვეყნდა და 19 მაისს შევიდა ძალაში.

21 მაისიდან 2014 წლის 1 იანვრამდე პოლიტიკური რეპრესიის მსხვერპლებსა და მათი პირველი რიგის მემკვიდრეებს უფლება აქვთ, ფულადი კომპენსაციის მიღების მოთხოვნით მიმართონ მხოლოდ თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოპასუხე საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს წინააღმდეგ. კანონით, კომპენსაციის ოდენობა დადგენილი არ არის. თითოეულმა მოსარჩელემ თავად უნდა მიუთითოს  მოთხოვილი კომპენსაცია, ხოლო მის საბოლოო ოდენობას განსაზღვრავს სასამართლო რეპრესიის სხვადასხვა ფორმის სიმძიმის, აგრეთვე, რეპრესირებული პირის ან მისი პირველი რიგის მემკვიდრის ასაკის, ჯანმრთელობის მდგომარეობისა და სხვა ობიექტური ფაქტორების გათვალისწინებით. პოლიტიკური რეპრესიის მსხვერპლად აღიარებული პირის რამდენიმე პირველი რიგის მემკვიდრის არსებობის შემთხვევაში მათზე გაიცემა ერთიანი ფულადი კომპენსაცია.

სასამართლომ სარჩელი 2 თვის ვადაში უნდა განიხილოს.

სასამართლოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილების გასაჩივრება შესაძლებელია მხოლოდ ერთჯერადად თბილისის სააპელაციო სასამართლოში. ამ უკანასკნელის მიერ მიღებული გადაწყვეტილება საბოლოოა და არ საჩივრდება.

სასამართლოსთვის პოლიტიკური რეპრესიის მსხვერპლად აღიარების (ვისაც ეს დოკუმენტი არ აქვს) მოთხოვნით მიმართვა შესაძლებელია ერთი წლის განმავლობაში, 2012 წლის 19 მაისის ჩათვლით.

შეგახსენებთ, საქართველოს პარლამენტის ადამიანის უფლებათა დაცვისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის კომიტეტმა 2011 წლის 19 აპრილს მესამე მოსმენით განიხილა კანონპროექტი, რომლის თანახმად, პოლიტიკური რეპრესიის მსხვერპლს, აგრეთვე, მისი პირველი რიგის მემკვიდრეს შეიძლება მიეცეს ფულადი კომპენსაცია, რომლის ოდენობას დაადგენს  სასამართლო, და მხარი დაუჭირა კანონპროექტის პლენარულ სხდომაზე გატანას.